Simitis'in Kardak anıları

Eski Yunanistan Başbakanı Kostas Simitis, iktidar yıllarını kaleme aldığı, yarın piyasaya çıkacak kitabında Kardak krizini de anlatıyor ve "Türk komandoları 4 saat sonra fark ettik" diyor

Atina

Eski Yunanistan Başbakanı Kostas Simitis, 1996'da yaşanan Kardak krizi sırasında Türk komandoların kayalığa çıktığını, dört saat gecikmeyle saat 05.00'te fark eden Yunan Genelkurmay Başkanı Andonis Limberis'e "Türkler bu işi, burnunuzun dibinden geçerek becerdi" diye bağırdığını kaydetti.
Simitis, yarın piyasaya çıkacak ve iktidar yıllarını anlattığı "1996-2004/Yaratıcı bir Yunanistan için siyaset" isimli kitabında, Türkiye ile Yunanistan'ı savaşın eşiğine getiren Kardak krizine geniş yer ayırdı.
Kitabın Yunan basınına sızan bölümlerine göre, krizinin yaşandığı gecenin ilk saatlerinde başbakanlık konutunda yapılan olağanüstü toplantıda Genelkurmay Başkanı Oramiral Limberis "gerekirse kayalıkları bombalama veya bir Türk savaş gemisini batırma izni" istedi. Simitis'in yanıtı ise "Bu toplantıda krizin siyasi boyutunu nasıl ele alacağımıza karar vereceğiz, çatışmadan kaçınmamız gerekiyor" oldu.
Simitis'in kitapta anlattığına göre, kriz gecesi çeşitli safhalarda Limberis ile yaptığı ilginç diyaloglar şöyle:

31 Ocak 1996, SAAT 23.00 sıraları
Simitis: İkinci kayalık korunuyor mu?
Limberis: Tabii ki...
Simitis: Kayalıkta komandolarımız var mı?
Limberis: Hayır ancak, kayalıkların etrafındaki Yunan güçleri öyle konumlandı ki, hiçbir Türk savaş gemisi geçemez.

SAAT: 01.40
Simitis: Baykal açıklama yapmış, Türk komandoları ikinci kayalığa çıkmış, teyit ediyor musunuz?
Limberis: Sayın Başbakan, sizi temin ederim ki haber yalandır.
Simitis: Siz yine de bir kontrol edin, helikopter uçuşu ile durum denetlenebilir mi?
Limberis: Hayır, helikopter uçamaz.

SAAT: 03.30
Simitis: Amerikalılar Türklerin ikinci kayalığa çıktığını bildiriyor. Madem Türk gemileri yaklaşamazdı, bu nasıl olabilir?
Limberis: Belki denizaltı ile nakledilmişlerdir.

SAAT: 14.10
Simitis: İkinci kayalığa yeniden ele geçirme amacıyla komando çıkarılabilir mi?
Limberis: Başarılı olma olasılığı çok küçük.

SAAT: 05.05
Limberis: Türklerin kayalıktaki varlığı teyit ediliyor.
Simitis: (çok öfkeli) Türkler bu işi burnunuzun dibinden geçerek becerdi.

Kardak krizi neydi?

Türkiye-Yunanistan ilişkileri, 25 aralık 1995 gecesi Figen Akad adlı bir Türk yük gemisinin Bodrum'un Gümüşlük beldesi açıklarındaki Kardak kayalıklarında karaya oturması sonucu bir krize sürüklendi. Kazanın ardından kaptanın çağrısı üzerine, bir Türk firmasının kiraladığı Yunan kurtarma gemisinin yardımıyla gemi Güllük limanına çekildi. Ancak, ekonomik ve jeopolitik açıdan hiçbir önem taşımayan bu kayalıkların hangi ülkeye ait olduğu tartışmaları iki ülkeyi olası bir savaşın eşiğine getirdi.
Olayın Yunan gazetesine yansımasıyla Yunan adalarından bazı yetkililer kayalıklara Yunan bayrağı dikti. Bu harekete karşılık Türk gazeteciler de kayalıklardaki Yunan bayrağını indirip yerine Türk bayrağı çekti. Türkiye, krizin büyümesini engellemek için Kardak'ta önceki duruma dönülmesini önerdi, ancak Yunanistan bu öneriye sıcak bakmadı. Bunun üzerine 31 Ocak 1996 günü Türk komandoları, üzerinde Yunan askeri bulunmayan kayalıklardan birine çıktı. Bu sırada bir Yunan helikopteri düştü. Savaşın eşiğine gelen Türkiye-Yunanistan, ABD yönetiminin devreye girmesiyle krizi çözdü ve kayalıklardaki askerler çekildi.

Limberis görevden alındı

Simitis, Limberis'in kriz sırasında beceriksizlikle suçlandığı için istifa etmek istediğini, ancak kabul edilmediğini yazdı. Kriz sonrası, 8 Şubat'ta yapılan bir toplantıda bu kez Simitis, Limberis'ten istifasını istedi. Limberis reddedince de görevden alınmasına karar verdi.
Simitis kitapta, "Genelkurmaydan, 'Ordu operasyona tamamen hazır, ancak siyasiler engelliyor' şeklinde haberler sızdırıldı. Limberis, kriz sırasında ordunun yetersizliğinin baş sorumlusu olarak görevden alındı" ifadelerini kullandı.

'Öcalan bizi savaştıracaktı'

Kitabında terörist Abdullah Öcalan'ın Yunanistan'a getirilmesi, sonra da Kenya Büyükelçiliği'nde saklanmasına da değinen Simitis, bu olayı organize edenlere "kesinlikle yetki verilmediğini" vurguladı. Simitis, "...ülkenin yasal hükümetinden daha iyi dış politika izleyeceğini sanan bu süper vatanseverler' sorumsuzluğun doruğuna çıktılar" dedi. Öcalan'ın, Atina'nın açıkladığı tezi hiçe saydığını da belirten Simitis, "O arkadaşlarıyla beraber Yunanistan ile Türkiye'yi savaşa sürüklemek istiyordu" değerlendirmesinde bulundu.